Κείμενα #20: Inventur – Metzstraße 11 (Απογραφή – Μετς Στράσε 11) και Logbook_Serbistan (Ημερολόγιο_Σερβιστάν)
Želimir Žilnik

Δευτέρα 1 Μαΐου 2017, 24:00 στην ΕΡΤ2
Inventur – Metzstrasse 11 (Απογραφή – Μετς Στράσε 11), 1975, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 9΄
Logbook_Serbistan (Ημερολόγιο_Σερβιστάν), 2015, Σερβία, 94′
Σκηνοθεσία: Želimir Žilnik

Στα σαράντα χρόνια που μεσολάβησαν μεταξύ των ταινιών InventurMetzstrasse 11 και Logbook_Serbistan ο Želimir Žilnik δεν έπαψε ποτέ να δίνει φωνή στους απόκληρους. Η ταινία Inventur, γυρισμένη το 1975, ανήκει στην περίοδο που ο Žilnik βρέθηκε στη Γερμανία, όπου κατέφυγε μετά την κατάρρευση του «μαύρου κύματος» του γιουγκοσλαβικού κινηματογράφου, του οποίου ο Σέρβος σκηνοθέτης υπήρξε σημαίνον μέλος. Στη Δυτική Γερμανία τον τράβηξαν οι ξένοι εργάτες που έφταναν εκεί για δουλειά: μετανάστες, όπως κι ο ίδιος. Η ταινία βασίζεται στο μορφολογικό τέχνασμα της κινηματογράφησης από την ίδια γωνία των ενοίκων ενός κτιρίου καθώς κατεβαίνουν τις σκάλες. Αυτή η μελαγχολική καταγραφή μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας υπό την ίδια στέγη δίνει πλήρη αναφορά για τη ζωή των ξένων εργατών, άλλοτε σαν σατιρική κωμωδία και άλλοτε σαν χρονικό της διασκέδασης του συλλογικού γυρίσματος μιας ταινίας.

Το Logbook_Serbistan, που γυρίστηκε τέσσερις δεκαετίες αργότερα, το 2015, είναι ένα σπάνιο παράδειγμα πολιτικής δράσης με τη μορφή ταινίας. Η Σερβία γνώρισε πρόσφατα την εισδοχή προσφύγων που πολιορκούν την «Ευρώπη-Φρούριο». Αυτό αναβίωσε μια λαϊκιστική ρητορική, στην οποία η ταινία του Žilnik λειτουργεί ως αντίδοτο. Το Logbook_Serbistan προβλήθηκε στη σερβική τηλεόραση προτού ο Žilnik το βγάλει σε περιοδεία στα κέντρα μεταναστών. Είναι μια ταινία ευχάριστη – η δική του εκδοχή του είδους των ταινιών δρόμου. Είναι ένα φιλμ διαλόγου (γυρισμένο με δύο ή τρεις μηχανές ταυτόχρονα, ώστε να διατηρείται ο αυθορμητισμός της σκηνής), όπου οι ήρωες εξετάζουν καίρια κοινωνικά ζητήματα τα οποία οι πολιτικοί για κάποιο λόγο θεωρούν «αφελή». Είναι επίσης ένα φιλμ-χειραψία. Η χειραψία είναι η απλούστερη πράξη αλληλεγγύης, στην οποία το Logbook_Serbistan όπως και όλη η σκηνοθετική δουλειά του Žilnik στέκουν ως μνημεία.

—Boris Nelepo, κριτικός κινηματογράφου και υπεύθυνος προγραμμάτων ταινιών

Αναρτήθηκε στην κατηγορία Δημόσια τηλεόραση στις 01.05.2017