Ορµώµενος από την επιθυµία του να εξερευνήσει τον θόρυβο και τον αυτοσχεδιασµό µε όρους κοινωνικούς και πολιτικούς, ο Mattin, παράλληλα µε την έκδοση βιβλίων, διαµορφώνει συνθήκες για την «έκθεση ως συναυλία». Αυτή η ενασχόλησή του πήρε µορφή, λόγου χάρη, ως µια αυτοσχέδια συναυλία που διήρκεσε δύο µήνες στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Μπρετινί το 2010. Μερικές σκέψεις για την έκθεση:

Μέσα από διαφορετικούς βαθµούς έντασης, τίποτα δεν έµεινε στατικό. Η παραγωγή και η πρόσληψη συνέβαιναν ταυτόχρονα. Καθώς τα ηχητικά σχήµατα κατέρρεαν, εξερευνήθηκαν οι πιθανές διαφορετικές χρήσεις του ουσιαστικού «θόρυβος» αντί απλώς να διαιωνιστεί ο Θόρυβος ως µουσικό είδος. Παίζοντας µε διαφορετικά επίπεδα ορατότητας και µη ορατότητας, ορισµένες δραστηριότητες ήταν πιο αναµενόµενες από άλλες. Οι παρεµβάσεις από διαφορετικούς ανθρώπους προσέλαβαν διάφορες µορφές. Ένα πρόγραµµα αδιάλειπτα παραγόµενης περφόρµανς, µια ανοιχτή πρόσκληση αυτοσχεδιασµού σε συνθήκες µιας έκθεσης…

Από ιστορικής πλευράς, ο Θόρυβος –µε το πλήθος των µορφών του– έχει προξενήσει αναστάτωση σε εδραιωµένους κώδικες, στην τάξη, στον λόγο, σε συνήθειες και προσδοκίες, στην αισθητική και στην ηθική. Ο Θόρυβος µπορεί να υπερβεί τη λογική του εγκιβωτισµού, όντας είτε υπερβολικά δυνατός, υπερβολικά περίπλοκος, υπερβολικά πυκνός και δύσκολος στην αποκωδικοποίηση είτε υπερβολικά χαοτικός για να µετρηθεί. Εκ πρώτης όψεως, ο Θόρυβος έχει τη δύναµη να αναιρέσει αξίες όπως το καλό ή το κακό, το σωστό ή το λάθος – το να τον αντιµετωπίσει κανείς µε όρους ηθικής ή δεοντολογίας φαντάζει γελοίο. Με την επιστηµολογική του βία, ο Θόρυβος διασαλεύει τον διαχωρισµό ανάµεσα στην ενεργητικότητα και στην παθητικότητα, ανάµεσα στη γνώση και στο συναίσθηµα. Με αυτή την επίγνωση και µέσα στην αδυναµία µας να τον αποκρυπτογραφήσουµε, ο Θόρυβος φέρνει στο φως την αποξενωµένη κατάσταση της ύπαρξής µας και αµφισβητεί τη δική µας θέση ως υποκειµένων. Μήπως, εποµένως, είναι πιθανό η πρακτική του Θορύβου και του αυτοσχεδιασµού να µας βοηθήσει να κατανοήσουµε ή ακόµη και να αντιπαλέψουµε το επίπεδο εµπορευµατοποίησης στο οποίο έχει περιέλθει η ζωή µας; Μπορούµε άραγε να χρησιµοποιήσουµε τον Θόρυβο ως µια µορφή πράξης που εκτείνεται πέρα από τις εδραιωµένες σχέσεις κοινού/περφόρµερ; Μπορούµε να ωθήσουµε τον αυτοαναστοχασµό στο σηµείο της θετικής ανάδρασης;

Ο Mattin, που γεννήθηκε στο Μπιλµπάο το 1977, είναι ένας καλλιτέχνης του οποίου η δουλειά ανταποκρίνεται στις κοινωνικές και οικονοµικές συνθήκες της παραγωγής πειραµατικής µουσικής µέσα από συναυλίες, ηχογραφήσεις και κείµενα. Σε όλο το έργο του εξερευνά τις παραµέτρους του αυτοσχεδιασµού, πρωτίστως την έννοια της ελευθερίας, προκειµένου να περάσει από δοκιµασία τις καθαυτό συµβάσεις του είδους, να κάνει Θόρυβο. Για τον Mattin ο αυτοσχεδιασµός δεν συνεπάγεται µονάχα την αλληλεπίδραση ανάµεσα στους µουσικούς και στα όργανά τους, αλλά αναγνωρίζει όλα τα άλλα στοιχεία από τα οποία απαρτίζεται µια συναυλία. Ο καλλιτέχνης δίνει παραστάσεις προκειµένου να προκαλέσει και να πολιτικοποιήσει τις σχέσεις ανάµεσα στον ενεργό καλλιτέχνη και στο παθητικό κοινό, παραβιάζοντας αυτό που θεωρείται ότι αποτελεί το καθαυτό σώµα του κοινού, αναστατώνοντάς το και χαράσσοντας τους κανόνες του εκ νέου.

Pierre Bal-Blanc