«Τ’ όνοµά µου είναι Δανάη Ανεσιάδου. Τ’ όνοµά µου είναι Δανάη Ανεσιάδου». Με αυτόν τον επαναλαµβανόµενο ισχυρισµό ξεκινάει σχεδόν κάθε περφόρµανς της η καλλιτέχνιδα µέχρι σήµερα. (Είναι αδύνατον να περιγράψει κανείς αυτές τις περφόρµανς, αλλά αναλογιστείτε το εξής: ένα µέρος τους είναι αναπαράσταση θεωριών συνωµοσίας, ένα άλλο στιλιζαρισµένη πνευµατιστική συγκέντρωση, κάποιο άλλο µεταφυσικά ταχυδακτυλουργικά κόλπα και ένα άλλο µέρος ντανταϊστικό θέαµα, και όλα τους αποκτούν συνοχή από τον µαγνητισµό που ασκεί η βασική πρωταγωνίστρια και δηµιουργός, µια Ελληνοβελγίδα που γεννήθηκε το 1977 και λέγεται Δανάη Ανεσιάδου.) Εύκολα θα µπορούσαµε να θεωρήσουµε ότι πρόκειται απλώς για µια ξεκάθαρη διεκδίκηση ταυτότητας, αλλά γίνεται µε τόση επιµονή, µε τόση έµφαση και µε τέτοια διαρκή επανάληψη της φράσης, που αν ερµηνεύαµε τον ισχυρισµό επιφανειακά θα χάναµε την αίσθηση της δήλωσης –που απευθύνεται σε όποιον την ακούει όσο και στον εαυτό της– ότι η Δανάη Ανεσιάδου όντως υπάρχει.
Η Δανάη είναι, και πάντα ήταν, η τέχνη της, όσο ελάχιστοι καλλιτέχνες απ’ όσους γνωρίζω. Εδώ δεν έχουµε να κάνουµε µε τέχνη που αναµειγνύεται µε τη ζωή, αλλά µε τέχνη ως άτοµο, ως όνοµα, ως ενσώµατη ενέργεια. Και για όποιον ξέρει τη Δανάη είναι γνωστό ότι τόσο η ίδια όσο και η δουλειά της είναι εκκεντρικές, σχεδόν προφητικές και απολύτως χαρισµατικές, κι έτσι κάθε περιγραφή της προσωπικότητάς της ως σιβυλλικής θα αποτελούσε αντίφαση. Παρ’ όλα αυτά, δεν µπορώ να µη θυµηθώ ότι κάποτε είπε πως όταν ήταν παιδί είχε προσπαθήσει επανειληµµένως να εξανεµιστεί. Ή ότι στη συνηθισµένη ερώτηση που κάνουν οι δάσκαλοι «Τι θέλεις να γίνεις;» µια φορά εκείνη απάντησε συνοπτικά «Αιθέρας», σαν να επρόκειτο για επάγγελµα. Για µια έκθεση το 2015 συγκέντρωσε όλα τα υπάρχοντά της – βιβλία, ρούχα, ηλεκτρονικό υπολογιστή, λογαριασµούς, κεριά, προϊόντα περιποίησης µαλλιών, τον βραστήρα (τα πάντα… µπήκατε στο νόηµα), τα έκλεισε σε κενό αέρος µέσα σε πλαστικές σακούλες και τα παρουσίασε υπό τη µορφή εγκατάστασης. Οι επισκέπτες έµεναν κατάπληκτοι µε τα περιεχόµενα µιας «ζωής» που γίνεται θέαµα για το κοινό µέσα από την παράξενη ποιητική της σε ένα συνονθύλευµα υψηλής αισθητικής. Ακόµη όµως πιο αποκαλυπτική ήταν η αρνητική πλευρά: ο αέρας που είχε αφαιρεθεί, που είχε εξαχθεί προκειµένου να συµπιεστούν τα ίχνη µιας ολόκληρης ζωής σε µερικές διαφανείς σακούλες.
Όταν είναι κανείς «στον αέρα», είναι σαν φυγάς· είναι αδύνατον να βρεθεί. Αυτή η έκφραση αρµόζει στη συγκεκριµένη περίπτωση. Θα παρουσιαστεί άραγε η δουλειά της στην documenta 14 σε κάποια µορφή που θα αναγνωρίζεται ως τέχνη; Για να δείτε τη δουλειά της ίσως χρειαστεί να κοιτάξετε πέρα από την απλή ύλη που φαινοµενικά θα την αντιπροσωπεύει. Και τούτο επειδή το όνοµά της είναι Δανάη Ανεσιάδου και µπορεί πολύ απλά να βρίσκεται στον αέρα.
Elena Filipovic