Νέγρος του Μοριά

Παγκράτι, Αθήνα, 2014. «Γκάνα, φιλότιμο και στο Αμέρικα το πρότυπο», ευγενική παραχώρηση: Silia Niassou (Sally Ly)

Νέγρος του Μοριά, Black Odyssey (Μαύρη Οδύσσεια), 2016-17, απαγγελία, μουσικά κομμάτια, φουστανέλα, δημόσια περφόρμανς σε υπαίθριο χώρο, Πλατεία Κανάρη, Κυψέλη, Αθήνα, documenta 14, φωτογραφία: Άγγελος Γιωτόπουλος

Νέγρος του Μοριά, Black Odyssey (Μαύρη Οδύσσεια), 2016–17, δημόσια περφόρμανς, Fridericianum, Κάσελ, documenta 14, φωτογραφία: Fred Dott

Η αίθουσα είναι σκοτεινή. Ένα ρεµπέτικο από τη δεκαετία του ’30 ακούγεται από τα ηχεία και απλώνεται στην αίθουσα:

Χθες βράδυ στο σκοτάδι
Με στριµώξανε δυο µαύροι
Έρευνα για να µου κάνουν
Και το µαύρο να µου πάρουν

Καθώς το τραγούδι πλησιάζει στο τέλος, ο Νέγρος του Μοριά εµφανίζεται στη σκηνή για να χαιρετήσει το κοινό του: «Καλησπέρα, είµαι ο λευκός φίλος σας, ο Νέγρος του Μοριά».

Ο Νέγρος του Μοριά γεννήθηκε στην Αθήνα και συστήνεται ως ένας αρχαιολόγος µε αποστολή να ξεθάψει και να συναρµολογήσει εκ νέου τα αφροασιατικά θραύσµατα των σύγχρονων παγκόσµιων σχηµατισµών, να βγάλει νόηµα από το παρόν και να αντισταθεί στα ναρκισσιστικά κλισέ περί φυλής, ταυτότητας και µουσικής. Το όνοµά του είναι ένα οµόηχο λογοπαίγνιο µε το παρατσούκλι του φηµισµένου στρατηγού της Ελληνικής Επανάστασης κατά τη διάρκεια της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας. Οι παραστάσεις του παρουσιάζουν κι αυτές ένα παράδοξο, σε αποπροσανατολίζουν, προκαλούν µια σύγχυση σχετικά µε τις συνηθισµένες πολιτισµικές κατηγορίες. Από την αρχή κιόλας διαφαίνεται µια σηµαντική αντίφαση. Πώς είναι δυνατόν ο Νέγρος του Μοριά, ένας Αφροέλληνας, να ανθεί σε µια γλώσσα και κουλτούρα όπου το να είναι κανείς µαύρος είναι είτε µειωτικό είτε συνώνυµο του εξωτισµού; Η απάντηση βρίσκεται στη µουσική. Οι ήχοι που διαχέονται στις παραστάσεις του καλλιτέχνη συνιστούν ένα συνονθύλευµα ποίησης και τόπων, όπου οι σχηµατικές εξερευνήσεις της Σµύρνης, της Αθήνας και της Άκρα έρχονται σε επαφή µε την ιδιοσυστασία και τους ήχους της τραπ, της ραπ και της R&B. Η αυθεντικότητα παραµερίζει δίνοντας τη θέση της στην αµφισηµία. Το χιπ χοπ παύει να υφίσταται ως µουσικό είδος. Δηµιουργείται ένας χώρος για να φιλοξενήσει τις πολλαπλές θέσεις από τις οποίες µπορεί να µιλήσει ο Αφροέλληνας.

Ο Νέγρος του Μοριά ραπάρει στα ελληνικά. Θαρρεί κανείς ότι γίνεται πιο Έλληνας από τους συµπολίτες του, κι αυτό οφείλεται στην άρτια γνώση της ελληνικής γλώσσας που έχει, αλλά και στη βαθιά εκτίµηση που τρέφει για τις υποκουλτούρες που συχνά παραβλέπουν οι θεσµοί της χώρας και η βιοµηχανία του τοµέα της ενασχόλησής του. Η µουσική του επικοινωνεί µια ειρωνεία που αναγκάζει την ελληνική λαϊκή παράδοση να έρθει αντιµέτωπη µε την επί µακρόν παραγνωρισµένη ιστορία των µαύρων στην Ελλάδα. Μια συνάντηση που οδηγεί σε συλλογισµούς για τη ζωή η οποία βιώνεται στο περιθώριο, για µια κοινωνία που ο χαρακτήρας της διαµορφώνεται από εθνικιστικές πολιτικές, από πολιτικές περί ιθαγένειας και µετανάστευσης οι οποίες διέπονται από διακρίσεις, αλλά και από την οικονοµική κρίση. Η προσέγγισή του αφενός ενσωµατώνει τις παραδόσεις και τη συλλογική µνήµη και αφετέρου εκτείνεται πέρα από αυτές τις πολιτισµικές και φυλετικές συµβάσεις και προσδοκίες.

Ο Νέγρος του Μοριά, που δεν είναι ούτε αλλοδαπός ούτε αυτόχθονας, ενσαρκώνει τη δύναµη και τη σηµασία αυτού που συχνά θεωρείται υπολειµµατική κατηγορία: «Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό ψευδώνυµο που δεν µεταφράζεται στην αγγλική γλώσσα».

Κώστας Μαρωνίτης

Αναρτήθηκε στην κατηγορία Δημόσια έκθεση
Απόσπασμα από το documenta 14: Daybook
Σχετικές αναρτήσεις

Black Odyssey (Μαύρη Οδύσσεια)

Νέγρος του Μοριά

Το μεγάλης κλίμακας πρότζεκτ από τον Ελληνογκανέζο ράπερ Νέγρο του Μοριά με τίτλο Μαύρη Οδύσσεια καλύπτει οκτώ…

 Περισσότερα
Ημερολόγιο

Black Odyssey (Μαύρη Οδύσσεια)

Νέγρος του Μοριά

Το μεγάλης κλίμακας πρότζεκτ από τον Ελληνογκανέζο ράπερ Νέγρο του Μοριά με τίτλο Μαύρη Οδύσσεια καλύπτει οκτώ…

 Περισσότερα
Ημερολόγιο